OKULLARDA TOPLANAN PARALAR

            Özellikle ilköğretim’de çocuğu okuyan velilerin en büyük sıkıntısı, okullarda yerli yersiz toplanan paralar olmaktadır. Yaptığımız araştırmalara göre ilkokullarda toplam 10 çeşit para toplandığını gördük. Bunlar;

1. Okul aile birliği yıllık ücreti.
2. Sınıf ücreti
3. Fotokopi parası
4. Spor parası
5. Deneme sınavı parası
6. Sınıf tamirat - tadilat ve dolap parası
7. Kayıt ücreti
8. Gezi ve tiyatrolara gitme parası
9. Yıl sonu etkinlikleri ve milli bayramlar için para veya kıyafet parası
10. Tebeşir, kalem

 Hatta artık okullar işi öyle bir abartmışlar ki, her sınıfa bir projektör ve notebook alınmakta, bu işin faturası veliye çıkartılmaktadır. Her öğrencinin ekonomik seviyesinin aynı olmadığı düşünülmemektedir.

Bütün bu paraların toplanması için özellikle çocuk üzerinde büyük bir baskı oluşturulmaktadır. Paralar öğretmen tarafından sınıfta istenmekte, parayı getiremeyen öğrenci arkadaşları arasında mahcup olmaktadır. Bu durum, öğrencilerin psikolojisini bozduğu gibi velilerin de dengesini bozmaktadır. Çocuğunun okulda arkadaşları arasında mahcup olmaması için yoğun çaba sarf etmekte, bazen borç alarak bu durumu sineye çekmektedir.

Görüştüğüm bir veli şunu söylemiştir: “Hocam, bazen okulda çocuklar gezilere götürülüyor. Bunun için 10-15 tl para isteniyor. Emin olun ki bazen bunu verecek param olmadığından çocuğu o gün okula göndermiyorum. Bu durum, hem benim ve hem de çocuğumun yapısını bozmaktadır. Arkadaşları arasında boynunun bükülmesi beni yaralamaktadır. Ama olmayınca yapacak bir şey yok.” Bir başka veli de şöyle diyor: “Oğlumdan okulda para istenmişti. O günkü yol ve yemek paramı ona verdim. İşe yürüyerek gittim.   O gün aç kaldım”

Görüldüğü gibi Bakanlık her ne kadar para istenmeyecek dese de okullarda paranın istenmesinin önü alınmamaktadır. Tanıdığımız okul idarecilerine bu durumun nedenlerini sorduğumuzda onlarda işin başka bir cephesine işaret etmektedirler. Okullara Bakanlığın ciddi anlamda yardım yapmadığı anlaşılmaktadır. Okuldaki hizmetli ve personel sayısının yetersiz olduğu,  temizliğin yapılamadığı, güvenliğinin olmadığını vurgulamaktadırlar. Okullarda güvenliğin olmadığı, dışarıda bir çok tehlikenin söz konusu olduğunu vurgulayan idareciler, çözümü güvenlik görevlisi tutmakta bulmuşlar. Ama bunun için herhangi bir ücret verilmediğinden velilerden yardım istemek zorunda kalmışlardır. Okul aile birliğinin toplanan paranın bir kısmı ile temizlik görevlisi tutulmakta, diğer bir kısmı ile de güvenlik görevlisinin ücreti karşılanmaktadır. Diğer bir sıkıntı, tamiratlar, kırılan camlar ve kağıt sorunudur.

            Anlaşıldığına göre, okulların sorunları çok. Devlet, zaten hayır sahibi kişilerin desteğiyle açtığı bu okulları işletmede büyük sorunlar yaşamaktadır. Devletin hem okul idarecileri ve hem de velileri rahatlatacak bir çözüm ortaya koyması gerekmektedir. Okulların yıllık masrafları, eğer devlet tarafından ödenmeyecekse bunun net belirlenip velilerden tahsil edilmelidir. Bunu ödeyemeyecek durumda olan veliler ve öğrenciler de rencide edilmemelidir. Ama bu para toplama olayı da abartılmamalı, olur olmaz etkinlik diye veliden para toplanmamalıdır.

            Yani okullarda çeşitli vesilelerle toplanan paranın bir adı konulmalıdır. Anlaşıldığına göre devlet bu tarz işler için para vermiyor. Okullarda kurumu işletebilmek için paraya ihtiyaç duyuyor. Bu nedenle velilerden Bakanlığın olumsuz görüşüne rağmen tüm riskleri göze alarak para toplanıyor. O halde, devlet ya okullara işletme gideri adı altında bir kaynak verecek veya bunun velilerden makul bir şekilde alınması yoluna baş vuracaktır. Bu alınacak paranın miktarı belirtilecek, veremeyecek durumda olan veliler veya bölgelerin masrafları devlet tarafından karşılanacak ve denetimi yapılacaktır. Bir diğer çözüm yolu da okullarda yapılan deneme sınavları ve yardımcı kaynak ücretlerinin okullara aktarılmasıdır. Sorunu çözmek için bakanlığın biraz mesai sarf emesi gerekmektedir.

En doğrusu, devlet kurduğu bu eğitim kurumlarının sadece öğretmen maaşıyla olmayacağını düşünüp önlem almalıdır. Osmanlı sisteminde kurulan her eğitim kurumumun yanında, o kurumun ihtiyacını karşılayan bir vakıf da bulunurdu. Önemli olan bu tür kurumları sorunsuz bir şekilde işletebilmektir. Devlet, eğitim kurumlarını bir işletmeci titizliğiyle çalıştırmalıdır.

 

İbrahim Halil ER

milat gazetesi

okullarda velilerden 26 isim altında para toplandığı belirlenmişti.

Araştırmaya göre, okullarda ''Eğitime katkı payı'', ''Kayıt parası'', ''Karne parası'', ''Diploma parası'', ''Koruma derneği parası'', ''Dergi parası'', ''Servis ücreti'', ''Yardımcı kitap parası'', ''Spor kolu parası'', ''Tiyatro ve temsil giderleri'', ''Fotoğraf parası'', ''Teşekkür, takdir belgeleri parası'', ''Okul forma ücreti'', ''Okul arması'', ''Temizlik malzemeleri'', ''Boya-tamirat ücreti'', ''Perde, masa örtüsü ücreti'', ''Cam parası'', ''Fotokopi ve sınav ücretleri'', ''Tebeşir parası'', ''Sınıf köşeleri için para'', ''Kızılay'a yardım parası'', ''Bayram törenleri için kıyafet ücreti'', ''Gezi parası'', ''Elektrik, su, yakıt, telefon ücreti'' ve ''Bilgisayar alımı için ücreti'' isimleri altında para toplanıyor.

Veliler en fazla, eğitime katkı payı (yüzde 95.3), karne parası (yüzde 86.8), fotokopi ve sınav ücreti (yüzde 56.6), fotoğraf parası (yüzde 54.5) kayıt parası (yüzde 44.6) ve spor kolu parası (yüzde 41.9) ödüyor.